…Μα τότε; χωρίς μεταφορές, χωρίς επίθετα, χωρίς παρομοιώσεις, πώς ο ερωτοπαθής ποιητής συνθέτει τα εγκώμιά του, - γιατί τα περισσότερα καβαφικά ποιήματα είναι εγκώμια – πώς ζωντανεύει τα «ινδάλματά» του; - Έχει τέσσερις άλλους τρόπους: την περίφραση, την περιγραφή, την υποβλητικήν εικόνα και το ρήμα. Αυτή είν’ όλη η ενάργειά του.
Η περίφρασίς του είναι συμβατική, συνήθως κάτι σαν τύπος, σαν απότιση χρέους…Ο γέρος του καφενείου, άλλοτε, «είχε και δύναμη και λόγο κ’ εμμορφιά», τα πρόσωπα είναι τόσο ωραία, «όπως τάθελεν η ποίησίς του». Περίφρασις είναι κ’ οι διάκοσμοι με άνθη … με μύρα και με πετράδια…Μα η ενάργεια του Καβάφη ζωντανεύει με την περιγραφή. Αυτή αληθινά είναι συχνή, πλατειά, πλαστική, λαίμαργη. Συχνά περισσότερο απτική, παρά οπτική…Τέλος τα ρήματά του, ά! τι «ανήσυχα που είναι τα ρήματά του»! Και τι πολλά… Εδώ είναι οι ιστοί της καβαφικής τέχνης!. Όσο λίγα και τυπικά τα επίθετα, τόσον άφθονα τα ρήματα κ’ εμπνευσμένα…
ΚΡΙΤΙΚΑ, τομ. Α΄, ΕΡΜΗΣ 1980
αποσπάσματα από το δοκίμιο του Τέλλου Άγρα: Γραμματολογικά και άλλα, 1933
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου